وظیفه وایر شمع خودرو و علائم خرابی آن
وظیفه و عملکرد وایر شمع
وایر شمع وظیفه مهم انتقال برق خروجی از سیستم جرقه زنی به شمع های موتور را دارد. در واقع وظیفه وایرها به انگلیس(Spark Plug Wire) در خودرو، رساندن برق از کوئل در خودرو‌های جدید‌تر یا دلکو در خودرو‌های قدیمی تر به سر شمع هاست.
انجام صحیح فرایند احتراق در موتورهای درون سوز به عوامل زیادی وابسته است که می‌توانند بر روی کیفیت آن تأثیر مستقیمی داشته باشند. موتور خودروها برای انجام احتراق با مکش هوا، متراکم کردن آن و ترکیب سوخت با هوا بخشی از این فرایند را انجام می‌دهد اما قسمت تکمیل کننده این پازل جریان برقی است که باعث ایجاد جرقه و در نهایت احتراق در داخل موتور می‌شود.
جریان برق مورد نیاز توسط باتری خودرو ایجاد می‌شود اما همانطور که قبلاً نیز اشاره کردیم این جریان برق از ولتاژ پایینی برخوردار است و برای حل این مشکل خودروسازان از قطعه‌ای به نام کوئل در خودرو استفاده می‌کنند. در واقع کوئل ها سیم پیچ‌های القایی هستند که در سیستم جرقه زنی خودرو قرار می‌گیرند و جریان برق با ولتاژ بالا را تولید می‌کنند.
این جریان با ولتاژ بالا پس از ایجاد شدن باید به شمع‌های خودرو برسد تا با جرقه زدن شمع فرایند احتراق در موتور آغاز شود. وایر شمع وظیفه مهم انتقال برق خروجی از سیستم جرقه زنی به شمع‌های موتور را دارد. در واقع وظیفه وایرها (به انگلیسی Spark Plug Wire) در خودرو، رساندن برق از کوئل در خودرو‌های جدید‌تر یا دلکو در خودرو‌های قدیمی تر به سر شمع هاست.
وایرها باید جریان برق با ولتاژ ۱۲ هزار ولت را با کمترین تلفات انرژی و در سریع‌ترین زمان به شمع برسانند تا شمع نیز بتواند وظیفه محول شده خود را به خوبی انجام دهد. در اثر حرارت و ارتعاش، کربن موجود در سیم ممکن است از بین رفته و باعث کاهش جریان ولتاژ بین کویل و شمع گردد. برای کارآیی بهتر موتور، وایر شمع باید به صورت دوره جایگزین شود.
در سیستم‌های جرقه زنی مدرن، به جای وایر شمع از کوئل استفاده شده که به طور مستقیم روی شمع قرار دارد. اگر یکی از آنها خراب شود، موتور خودرو خوب کار نمی‌کند. جنس وایرهای شمع معمولاً از جنس سیلیکونی هستند و مقاوم و بادوام است.
محل قرارگیری وایر شمع
وایر شمع خودرو از یک سو به کوئل یا دلکو متصل می‌شوند؛ این محل اتصال معمولاً توسط درپوشی محافظت می‌شود تا از ورود رطوبت به محل اتصال جلوگیری کند. ورود آب یا رطوبت می‌تواند بر روی عملکرد وایر شمع تأثیر منفی داشته باشد. وایر ها از طرف دیگر به سر شمع‌های خودرو وصل می‌شوند. از آنجایی که این قسمت بیشتر می‌تواند در معرض رطوبت باشد عایق بندی آن با دقت بیشتری صورت گرفته است. جنس بیرونی و روکش وایرها نیز معمولاً از ترکیبات پلاستیک خشک یا لاستیک‌های ارتجاعی ساخته می‌شود. در داخل این روکش نیز رشته‌هایی یا الیاف قرار دارند که وظیفه هدایت جریان برق ایجاد شده در کوئل را بر عهده دارند.
همچنین به منظور جلوگیری از ایجاد جریان مغناطیسی و اختلال در عملکرد سایر قسمت‌های خودرو لایه محافظی بر روی سیم‌ها یا الیاف کشیده شده است. معمولاً یک لایه ضخیم‌تر از عایق‌های فلزی نیز برای جلوگیری از خروج جریان الکتریکی به بیرون از وایر و همچنین محافظت از رشته سیم‌ها در برابر حرارت موتور نیز به روی آنها کشیده شده است.
انواع وایر شمع ها
وایرها در سه نوع دسته بندی می‌شوند که عبارتند از: وایرهای سیمی، وایرهای ابریشمی و وایرهای ترکیبی. هر کدام از این سه دسته مزایای و معایب مختص به خود را دارا هستند.
علائم خرابی وایر شمع ها
خرابی یا عدم عملکرد وایر شمع می‌تواند باعث بد کار کردن موتور و همچنین افزایش مصرف سوخت خودرو شود. همچنین ممکن است نشتی احتمالی بنزین در سیستم سوخت رسانی خودرو و به صورت همزمان نشتی برق از وایرها باعث آتش سوزی و خطرات جانی و مالی بسیار جدی شود.
کاهش قدرت موتور، بالا رفتن دمای موتور به خاطر افزایش فشار به آن، ریپ زدن موتور و لرزش‌های بیشتر از حد غیرعادی در موتور نیز می‌تواند از علائم خرابی وایرها باشد. به علاوه عدم عملکرد صحیح وایرها می‌تواند باعث افزایش آلایندگی خودرو و همینطور ذوب شدن سر شمع‌ها نیز شود.
در صورتی که روکش وایرها آسیب دیده باشد هنگام تماس دست با آنها احتمال برق گرفتگی نیز وجود دارد. معمولاً خوردگی یا مستهلک شدن روکش وایرهای با بررسی ظاهر آنها قابل شناسایی هستند.
برای کسب اطلاعات بیشتر از تعمیر و نگهداری خودرو می توان به مقاله های بررسی عملکرد شمع خودرو و انواع آن و طرز کار دینام خودرو و علائم خرابی آن مراجعه نمود.
