دانستنی های رادیاتور خودرو
رادیاتور خودرو، معمولا از تیوب های نازک آلومینیومی ساخته می شود که به صورت زیگزاگی درون بدنه ی اصلی قرار دارند. در اطراف این تیوب ها که درون آن ها مایع خنک کننده جریان دارد، نوار های آلومینیومی وجود دارند تا تبادل دمای سریع تری انجام شود.
در دو سمت رادیاتور ها، دو مخزن پلاستیکی وجود دارند که در قدیم از جنس مس یا برنج ساخته می شدند؛ اما ترکیب آلومینیوم و پلاستیک در رادیاتور های مدرن، عمر و اطمینان بیشتری دارد و هزینه ساخت آن ها نیز ارزان تر است. در برخی خودرو های مجهز به جعبه دنده‌ی خودکار، خنک کننده ی روغن جعبه دنده درون این مخازن پلاستیکی نیز نصب می‌شود. روغن جعبه دنده با ورود به این خنک کننده می تواند حرارت زیادش را با مایع خنک‌کننده ی روغن تبادل کند.
رادیاتور خودرو، محفظه ای مشبک برای خنک کردن آبی است که با گرفتن گرمای موتور داغ شده و از آن خارج می شود. فضای داخل رادیاتور به صورت شبکه بندی بوده و تبادل حرارتی بسیار زیادی با هوا داشته و آب داغ را به سرعت خنک کرده و آماده انتقال مجدد به موتور می کند. رادیاتور در دو نوع عمده تولید می شود. رادیاتور عمودی که در آن آب از بخش بالا وارد شده و پس از خنک شدن از کف رادیاتور روانه موتور می شود. رادیاتور افقی که در آن آب از یک طرف رادیاتور وارد شده و پس از پیمودن عرض رادیاتور از طرف دیگر خارج می شود.
ایمنی در هنگام کار روی رادیاتور
- هرگز در رادیاتور خودرو یا منبع انبساط موتوری که گرم شده است را باز نکنید، باز کردن در، ممکن است سبب جوش آمدن ناگهانی آب شود و در نتیجه به افرادی که در نزدیکی اتومبیل شما هستند آسیب رسانده و دچار سوختگی شوند، پس ایمنی را رعایت کنید.
- مخلوط آب و ضدیخ سمی است خوردن آن موجب بیماری شدید و یا حتی مرگ می شود. اگر مخلوط فوق روی دستها و پوست شما ریخت بلافاصله شستشو نمائید.
- در بعضی مواقع ضدیخ اشتعال پذیر است مواظب باشید.
- در صورتیکه موتور خودروی شما جوش آورد، ابتدا با ریختن آب روی نسبت به پایین آوردن دمای سیستم اقدام و سپس موتور خودرو را خاموش نمائید.
بازدید مقدار آب رادیاتور خودرو
1- در صورتی که خودرو دارای منبع انبساط می باشد از روی گیج منبع انبساط میزان آب را می توان کنترل نمود بدین صورت که مقدار آب می بایستی بین خطوط MAX و MIN باشد.
2- درصورتی که خودرو دارای منبع انبساط نمی باشد مقدار آب را بایستی از طریق باز کردن در رادیاتور خودرو کنترل کرد.
توجه شود که برای باز کردن در رادیاتور آن را فشار دهید و آهسته بچرخانید تا به ضامن برسد با این کار فشار سیستم کاهش می یابد سپس دوباره درب رادیاتور را فشار دهید آن را بچرخانید تا باز شود.
عیوب احتمالی رادیاتور خودرو
- سوراخ بودن شبکه و نشت آب
- خرابی واشر در رادیاتور و نشت آب
- کثیف بودن و گرفتگی شبکه های رادیاتور خودرو
- خرابی در منبع انبساط رادیاتور خودرو
- سوراخ بودن منبع انبساط و رادیاتور خودرو
- سوراخ بودن لوله رابط منبع انبساط و رادیاتور خودرو
توجه شود وقتی موتور جوش آورده یا نزدیک به دمای جوش است هرگز درب رادیاتور را باز نکنید ممکن است آب جوش و یا بخار که از در رادیاتور بیرون می زند به شما و اطرافیانتان آسیب برساند.
در رادیاتور و منبع انبساط
بیشتر سیستم های خنک کننده موتور به وسیله در مخصوصی که روی دهانه رادیاتور خودرو بسته می شود، درز بندی شده و تحت فشار قرار می گیرد. در نتیجه آب بر اثر تخریب تلف نمی شود و استفاده از منبع انبساط امکان پذیر می گردد. لذا وقتی سیستم تحت فشار باشد نقطه جوش بالا رفته و در نتیجه بازدهی سیستم افزایش می باید.
در رادیاتور دارای یک شیر خلاء شکن می باشد. این شیر مانع ایجاد خلا در سیستم می شود. وقتی موتور را خاموش می کنیم آب داخل سیستم سرد شده و در نتیجه انقباض آب، کاهش حجم در سیستم خلاء ایجاد می شود. این خلا قادر است شبکه های رادیاتور را در هم بپیچد در نتیجه وجود شیر خلا شکن ضروری بوده که با باز شدن آن آب از منبع انبساط رادیاتور وارد رادیاتور می شود. همچنین زمانیکه خودرو سرد است در نتیجه کارکرد موتور، آب در گردش گرم می شود حجم آن افزایش می یابد و آب در گردش گرم می شود حجم آن افزایش می یابد و آب اضافی از طریق لوله انتقال آب وارد منبع انبساط می گردد.
نکته مهم
آب در صفر درجه سانتیگراد یخ می زند و در 100 درجه سانتیگراد به جوش می آید. اگر از آب داخل رادیاتور خودرو بعنوان سیال خنک کننده استفاده شود، در دمای کمتر از صفر درجه سانتیگراد یخ می زند و دیگر حالت سیال ندارد. پس در موتور گردش نمی کند و موجب جوش آوردن موتور می شود ضمن اینکه آب هنگام انجماد 9 درصد انبساط پیدا می کند در نتیجه این افزایش حجم باعث ایجاد شکستگی در قسمت های مختلف می شود مانند رادیاتور و بلوک سیلندر، در ضمن بیرون زدن پولکی موتور را در پی خواهد داشت.
لذا استفاده از مخلوط آب و ضدیخ متداول ترین راه برای پایین آوردن نقطه انجماد و بالا بردن نقطه جوش می باشد. مخلوط 50 درصد آب و 50 درصد ضدیخ برای مصرف در تمام طول سال در بیشتر موتور ها توصیه می شود.
تاثیرات استفاده از ضدیخ
1-نقطه انجماد سیال خنک کننده تا 37- درجه سانتیگراد پایین می آید.
2-نقطه جوش سیال تا 108 درجه سانتیگراد بالا می رود.
3-به حفاظت از قطعات فلزی سیستم خنک کننده در برابر رسوب ها و خوردگی کمک می کند.
توصیه می گردد هر دو سال یکبار مخلوط آب و ضدیخ تعویض گردد زیرا خاصیت مکمل های ضد کف و ضد خوردگی و… ممکن است از بین برود. کارکرد موتور در دمای پایین و جوش برای موتور زیان بار خواهد بود لذا بهترین دما که دارای بیش ترین بهره وری می باشد 91 تا 93 درجه سانتیگراد می باشد.
