8 دانستنی در مورد فیس لیفت خودرو
شاید قبلا واژه فیس لیفت خودرو را شنیده باشید. فیس لیفت در علم پزشکی به روش های برطرف کردن چین و چروک های صورت اشاره دارد، اما وقتی درباره خودرو صحبت می‌کنیم، فیس لیفت اصطلاحی است که به انجام یک سری کارها از جمله اصلاحات در طراحی، تغییرات کوچک در ویژگی های داخلی یا ارتقای فنی خودرو برمی‌گردد.
هدف آن چیست؟ حفظ جذابیت خودرو. در این مطلب درباره اینکه فیس لیفت خودرو چیست و چرا خودروسازان از این رویه استفاده می‌کنند صحبت می‌کنیم. در انتها به برخی از خودروهای ایرانی فیس لیفت شده هم اشاره‌ای خواهیم داشت.
فیس لیفت خودرو
در گذشته های دور، هنگامی که خودرویی وارد بازار می‌شد، سال ها طول می‌کشید تا نسخه دیگری از آن وارد بازار شود. نسخه جدید تغییرات بسیار زیادی به خود می دید و در واقع با خودروی کاملا متفاوتی روبه‌رو بودیم که قابلیت های کاملا جدیدی داشت.
اما این روزها خودرو سازان ترجیح می‌دهند مجموعه‌ای از تغییرات کوچک را به ماشین اضافه کنند اما تقریبا زود به زود این کار را انجام دهند. دلیلش این است که سرعت پیشرفت فناوری بسیار زیاد است و اگر بخواهیم ده ها سال از عمر یک خودرو بگذرد و هیچ تغییر کوچکی در قابلیت های آن صورت ندهیم، بازار را از دست داده‌ایم.
در فیس لیفت، ماشین جدید شباهت های بسیار زیادی به ماشین قبلی دارد و فقط یک متخصص واقعی می‌تواند در همان نگاه اول متوجه تفاوت های ظاهری بین خودروی قبل از فیس لیفت و نمونه بعد از آن شود.
تاریخچه‌ای مختصر از فیس لیفت خودرو
احتمالا مفهوم فیس لیفت خودرو را «فورد» برای اولین بار معرفی کرده است، یعنی همان زمانی که خودرو های فورد مدل تی را تولید می‌کرد. فورد مدل تی، تقریبا در طی ۱۹ سال تولیدش، به شکل مداوم در دوره های تقریبا معین به‌روزرسانی می‌شد. به همین دلیل است که مدل ۱۹۲۷ فورد از مدل اصلی آن که در سال ۱۹۰۸ تولید شد متفاوت است.
تا دهه ۱۹۵۰ میلادی سایر خودروسازان آمریکایی هم با دنبال کردن شیوه فورد، سالانه تغییراتی کوچک در خودرو های ساخت خودشان اعمال می‌کردند. این تغییرات کوچک در واقع همان فیس لیفت امروزی خودمان است.
این روند هنوز هم ادامه دارد. به همین دلیل است که سن یک خودروی آمریکایی معمولا با سال مدل آن مشخص می‌شود، برخلاف انگلستان که در آنجا سن خودرو را با تاریخ ساخت یا ثبت آن اعلام می‌کنند.
چرا کارخانه‌ها از فیس لیفت خودرو استفاده می‌کنند؟
بیشتر تولیدکنندگان خودرو، هر شش تا هشت سال، نسل جدیدی از یک مدل خاص ماشین را روانه بازار می‌کنند. این طول عمر برای یک کالای مصرفی واقعا طولانی است.
برای نمونه، اپل هر ۱۲ ماه یک بار یک آیفون جدید عرضه می‌کند و بسیاری از برندهای لوازم خانگی مثل یخچال یا ماشین لباسشویی خود را هر چند سال یک بار کاملا پیاده می‌کنند و دوباره تغییرات اساسی در آن ایجاد می‌کنند.
به همین دلیل خودروسازان فیس لیفت را انجام می‌دهند تا در این دوره طولانی، خودرو جذابیت و تازگی اش را برای بازار از دست ندهد.
انجام فیس لیفت خودرو دلایل دیگر هم دارد. وقتی یک خودرو تولید می‌شود، سازنده آن ممکن است تصمیم بگیرد کاملا ویژگی های ظاهری خانواده این خودرو را (یعنی همان نشانه های اساسی که نشان می‌دهند این ماشین به فلان کارخانه متعلق است) تغییر دهد.
بنابراین طراحی آن خودرو به نوعی بازسازی اساسی نیاز دارد تا به ماشین های جدید هم خانواده خودش شباهت پیدا کند.
دلیل دیگر این است که اگر خودروهای دیگری به بازار عرضه شوند که استانداردهای به‌روزتری از نظر فناوری یا کارآمدی ارائه کنند، خودروسازان بتوانند با معرفی فیس لیفت‌ها از قابلیت‌های جدید عقب نمانند.
فیس لیفت شامل کدام بخش‌های خودرو می‌شود؟
معمولا در فیس لیفت خودرو تغییراتی را در سپرها، چراغ‌ها و جلوپنجره ایجاد می‌کنند. ممکن است چرخ‌ها با طرح جدید عرضه شوند و یا رنگ‌های جدیدتری برای ماشین تعریف کنند.
تغییراتی که در قسمت‌های داخلی خودرو هم انجام می‌شود، معمولا به همان اندازه ساده است. برای مثال ممکن است تزئینات و تودوزی‌ها را عوض کنند، سیستم تهویه هوا را با طراحی جدید ارائه دهند یا برای ایجاد پیشرفتی چشمگیر تغییرات بزرگتری در آن صورت دهند.
برای نمونه سیستم سرگرمی را با تعبیه صفحه‌نمایش بزرگتر ارتقا دهند که به یک بازنگری اساسی در کل داشبورد نیاز دارد.
گاهی فیس لیفت خودرو ممکن است شامل به‌روزرسانی موتور، گیربکس، سیستم کنترل شاسی و لوازم جانبی ایمنی آن باشد. مخصوصا اگر از زمان رونمایی خودرو، تغییرات عمده‌ای در قوانین مربوط به میزان آلایندگی و ایمنی صورت گرفته باشد.
آیا همه خودروسازان به‌شکل منظم فیس لیفت انجام می‌دهند؟
به جز آمریکا و برخی از کشورها، خودروسازان سایر نقاط دنیا، تمایل زیادی ندارند که با ترتیب منظمی خودروهایشان را لیفت کنند.
برای مثال خودروهایی که در انگلیس فروخته می‌شوند، حداقل نیمی از چرخه عمرشان سپری می‌شود تا یک فیس لیفت دریافت کنند که معمولا سه یا چهار سال بعد از رونمایی از نسخه اولیه خودرو خواهد بود. برای نمونه می‌توانیم خودروی لکسوس ان‌ایکس را مثال بزنیم.
خودروهایی که بیش از شش یا هشت سال همچنان در خط تولید قرار دارند، ممکن است دو سه لیفت کامل در این مدت دریافت کنند. به‌عنوان مثال، میتسوبیشی ASX از سال ۲۰۱۰ که تولیدش آغاز شده است، تاکنون به چهارمین لیفت خود رسیده است.
به‌عنوان نمونه‌ای دیگر، مزدا ۶ را داریم که از دسامبر ۲۰۱۲ دو بار فیس لیفت شده است. یکی در سال ۲۰۱۶ و دیگری در سال ۲۰۱۸. در هر دو مورد اصلاحات قابل‌توجهی در داخل کابین انجام داده‌اند.
بااین‌حال این فقط یک قانون کلی است و تاریخ فیس لیفت خودرو به مدل آن بستگی دارد. برخی از خودروها در انگلستان به‌سختی در طی ده سال تولیدشان تغییراتی را به خود می‌بینند، درحالی‌که برخی دیگر مرتب به‌روزرسانی می‌شوند.
یک نمونه دیگر، نیسان جی‌تی- آر است که از زمان عرضه‌اش در سال ۲۰۰۷ همچنان بدون تغییر باقی مانده است. بااین‌حال مدام اشکالات و نواقص کوچکی را که در آن پیدا می‌شود رفع می‌کنند. خوشبختانه دورانی که از فیس لیفت‌های عجله‌ای برای رفع نواقص بسیار بزرگ استفاده می‌کردند، دیگر سپری شده است.
از کجا بدانیم فیس لیفت یک خودرو نزدیک است؟
با توجه به توضیحاتی که گفتیم، اگر چند سال است که یک خودرو بدون هیچ به‌روزرسانی قابل‌توجهی در حال فروش است، احتمالا فیس لیفت آن نزدیک است.
وقتی نزدیک فیس لیفت می‌شود، از ۶ تا ۱۲ ماه طول می‌کشد تا به بازارهای مختلف برسد و در این مدت است که قیمت خودروی قبلی کمی کاهش می‌یابد، زیرا زیرا فروشندگان مشتاقانه می‌خواهند خودروهای موجود را به فروش برسانند و برای فیس لیفت سرمایه‌گذاری کنند.
هزینه فیس لیفت خودرو چقدر است؟
تغییرات ایجادشده در فیس لیفت خودرو معمولا در بخش‌هایی صورت می‌گیرد که راحت‌تر تغییر می‌کنند، از جمله سپرها، چراغ‌ها و نظایر آن. بااین‌حال حتی تغییرات جزئی در سبک و مشخصات خودرو برای طراحی، پیاده‌سازی و بازاریابی هزینه میبرد.
این هزینه باید تأمین شود. بنابراین فیس لیفت خودرو همیشه از خود آن گران‌تر است. هر چه تغییرات قابل‌توجه‌تر باشند، هزینه انجام فیس لیفت بالاتر است و افزایش قیمت نیز به همان نسبت بیشتر خواهد بود. فقط در موارد نادر ممکن است قیمت خودرو افزایش خاصی پیدا نکند.
کدام خودروها در ایران فیس لیفت شده‌اند؟
در ایران هم برخی از خودروها فیس لیفت شده‌اند. برای نمونه سورن و دنا فیس لیفت سمند هستند، دنا پلاس فیس لیفت دنا، رانا پلاس فیس لیفت رانا و ساینا فیس لیفت تیباست.
جمع‌بندی
فیس لیفت یک خودرو معمولا شامل تغییرات ساده‌ای در ویژگی‌ها و قابلیت‌های آن خودروست، بنابراین خودروی فیس لیفت تفاوت اساسی با خودروی قبلی ندارد. هدف هم این نیست، یعنی قرار نیست فیس لیفت شامل تغییرات سنگینی باشد.
بااین‌حال متأسفانه گاهی فیس لیفت‌ها با قیمت بسیار زیادی وارد بازار می‌شوند بدون اینکه تغییرات معناداری در آنها صورت گرفته باشد. این مشکل در بسیاری از فیس لیفت‌های ایرانی به چشم می‌خورد.
برای کسب اطلاعات بیشتر می توان به مقالات عوامل لاستیک سایی در خودرو و راه های پیشگیری از آن و 8 شرط لازم برای کارشناسی خودرو مراجعه نمود.
